Wyobrażenia Górali o świecie nadnaturalnym zawsze były bogate i wyjątkowo złożone. Józef Kantor ujął to pisząc: „… cała natura, Tatry, lasy, polany, rzeki, gaje, zapełnione były bóstwami dobrymi i złymi. W  lasach, usypiskach, gajach, nad rzekami żyły boginki – psotnice, „ mamuny” wodziły ludzi po błędnych drogach i lasach, odmieniały dzieci, „ topielce” czyhały na ludzi pod mostami, w gajach, w rzekach i porywały ich do wody, „strzygonie” ssały krew nocą ludziom… dziwożony porywały niewierne dziewczęta. Widywano między chałupami kręcące się nocą duchy krzywoprzysięzców, krzywdzicieli sierot; na polanach tatrzańskich włóczyły się krwawe widma juhasów”.

Cały ten panteon demonów, istot szkodliwych i nieprzyjaznych człowiekowi, rzadziej obojętnych a prawie nigdy sprzyjających, był rezultatem nałożenia się chrześcijańskiej dogmatyki na dawne słowiańskie wierzenia; wszystko to zostało dodatkowo przesycone elementami tradycji klasycznej. Dawne słowiańskie duchy wegetatywne, żyjące wśród pól i lasów, przemieszały się z diabłami – mieszkańcami chrześcijańskiego piekła, lub zostały z nimi  utożsamione. Razem z personifikacjami zjawisk przyrody i nieprzeliczonymi rzeszami duchów, tj. dusz ludzi zmarłych i błąkających się po ziemi, stanowiły świat groźny dla człowieka, świat przed którym należało się mieć na baczności , którego okiełznanie , uczynienie niegroźnym nie było łatwe i wymagało odpowiedniego postępowania, a nierzadko znacznej wiedzy magicznej.

Z czasów pogańskich pochodziła wiara w boginki ( zwane też mamunami i dziwożonami) – szpetne niewiasty o długich piersiach, których podczas prania używały jako kijanek, obtargane, brudne i czarne. Żyły w lasach i nad potokami, czasem tańczyły i śpiewały o zmroku i biada temu człowiekowi, który zbliżył się do ich ustronia. Owe istoty miały zwyczaj porywania nie ochrzczonych dzieci i podrzucania ich na miejsce własnych, niewydarzonych „miętaków”, żyjących zaledwie do 15 lat.

Głuptaki te nie były wstanie nauczyć się mówić, ledwie mamrotały, były bardzo żarłoczne, paskudziły i nie mogły nauczyć się przystojnego, ludzkiego zachowania. Zdarzało się, że boginki porywały karmiące kobiety i ssały je.
Sposoby postępowania z boginkami i ich potomstwem oddaje „przypowiastka koło boginek”, którą  według opowieści Jędrzeja Gąsienicy z Gładkiej na Gubałówce zanotowała M. Wysłouchowi: „ Za dwniejsyk casów znajdowały się boginki w brzegak , co nie mogli ani ludzie dońść ku nim. Gdyby się była nasła kobieta nasego gatunku ludzi, żeby nie była na wywód  z małym dzieckiem, hytro ony miały prawo takie jej ukraść, porwać jom i dziecko…ba jak się zonka uchwyciła dzwonka( kwiat polny – J.T), to już boginki nie mogły uwlec prec, nie miały prawa”.
Zdarzyło się, że boginka podrzuciła pewnej kobiecie dziecko. Dziecko to, chociaż chowane jak należy, ani nie chodziło, ani nie umiało mówić, pomimo, ze miało już siedem lat.  Wreszcie zrozpaczona kobieta udała się do księdza po poradę. „ Toz ksiądz jej doradził coby wlała do skorupianego jaja wody i podziała coby dziecko słyszało: „ Bedem warzyła dziecku jeść”. A potem kazował jej wyjść  do pola, a zrobić w ścianie takie okienko coby to dziecko  nie wiedziało o nim, żeby go mogła widzieć w tej izbie…poziera a ono skoczyło z siedliska, poźrało co to la niego się warzy. Toz teraz piersy raz ta zona go uwidziała na nozyskak brzyćkik, kie leciało ku temu śniadaniu, rozcapierzone rencami, seroko krocające, oślinione i drapało się po głowie i wrzescało ze to mało lo niego. Posła ta kobieta do księdza i ozpowiedziała co ta howieda poczyniła. Ksiądz doradziył jej tak: „ Weź, wyruć to dziecysko na śmietnisko i bij mietłom Brzozowom. I nie lituj się nic, bo to dziecko nie twoje, ino odmienione od boginki. A tyś winna sama boś nie była z małym na wywód, nie uczyniłaś jak Bóg przykazuje”.  Nieszczęśliwa kobieta uczyniła tak jak jej ksiądz poradził.  „ I biła ta gażdzina Brzozowom mietłom bogincyne dziecko może koło dwok godzin. Dziecisko kwicało, rycało. Ozlegoł siy tyn głos po krzokak, jaze boginki usłyszały, poznałyswojego dzieciska i wnetki przyniosły tamto inse i prasneły jej a swoje zabrały”.